کارگران موقت و دریافت سنوات کار

تمام کارگرانی که از دو شرط فوق الذکر برخوردار باشند یعنی یک سال سابقه کار داشته باشند یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد و در همان کارگاه مشغول به کار باشند پایه سنوات تعلق خواهد گرفت و پیمانکار جدید مکلف است صرفنظر از تصفیه حساب کارگران با پیمانکار قبلی،نسبت به پرداخت پایه سنوات به آنان اقدام کند.

از ابتدای سال ۹۲ کلیه کارکنان دارای قرارداد کار دائم و موقت دارای یک سال سابقه کار یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد،اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تصفیه حساب کرده باشند یا خیر ،مشمول دریافت پایه سنوات خواهند بود.

کی از دلایلی که حق و حقوق کارگران در کارگاه پایمال می شود. عدم آگاهی به حقوق قانون کار است. به طور مثال طبق ماده ۲۴ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق، مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.» بنابراین عنوان قانونی حق سنوات، «مزایای پایان کار» است و به کارگرانی تعلق می گیرد که قرارداد کار آ ن ها، موقت باشد.

میزان آن نیز در قانون مشخص شده و معادل ۳۰ روز حقوق پایه است. با توجه به عدم تغییر قانون، میزان حق سنوات (مزایای پایان کار)، هنوز همان سی روز حقوق پایه است. طبق قانون کار، پرداخت مزایای پایان کار، منوط به مدت قراردادکار است. به عبارت دیگر، کارگر تنها زمانی می تواند مزایای پایان کار دریافت کند که مطابق قرارداد کار، دست کم یک سال در کارگاهی به کار مشغول باشد. برخی از کارفرمایان، به خصوص در کارگاه های پیمانکاری تأمین نیرو، که قراردادهای عموماً یک ساله دارند، حق سنوات را به صورت ماهانه یا هر چند ماه یک بار به کارگران می پردازند؛ این مسئله منع قانونی ندارد.

در صورتی که مدت فعالیت کارگر به صورت سال های کامل نباشد، مثلا یک سال و ۴ ماه کار کرده باشد، «مزایای پایان کار» به نسبت مدت اشتغال وی به کار قابل محاسبه خواهد بود. در این موارد برای سال های کامل، معادل ۳۰ روز حقوق پایه کارگر و به ازای هر ماه اضافه، یک دوازدهم حقوق پایه ماهانه فرد قابل محاسبه است. باید توجه کرد که مرجع محاسبه حقوق پایه، دستمزدِ زمان پرداخت سنوات به کارگر خواهدبود.

در صورتی که قرارداد کارگر با کارفرما دائمی باشد، باز هم «مزایای پایان کار» به کارگر تعلق می گیرد، هر چند قانونگذار برای این حق پرداختنی، عنوان مشخصی را تعیین نکرده است. طبق ماده ۳۱ قانون کار «چنانچه خاتمه قرارداد کار به لحاظ ازکارافتادگی کلی یا بازنشستگی کارگر باشد، کارفرما باید بر اساس آخرین مزد کارگر به نسبت هر سال سابقه خدمت حقوقی به میزان ۳۰ روز مزد به وی پرداخت نماید. این وجه علاوه بر مستمری ازکارافتادگی و یا بازنشستگی کارگر است که توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می شود.»

بنابراین کارگران قرارداد دائمی، «مزایای پایان کار» را یک جا، به نرخ روز بازنشستگی یا از کارافتادگی و به ازای هر سال سابقه، معادل ۳۰ روز حقوق پایه، دریافت خواهندکرد. هرچند به نظر می رسد کارگران قرارداد موقت نیز مشمول این ماده قانونی باشند، اما به دلیل این که بیشتر کارفرمایان حقوق و مزایای قراردادهای موقت یکساله و بیشتر را حین یا در انتهای اجرای قرارداد به کارگر می پردازند، معمولاً این دسته از کارگران کمتر مشمول این ماده قانونی می شوند.